بررسی اثرات مهاری دو اسانس مختلف گیاه آویشن (thymus vulgaris) بر روی انقباضات ایلئوم در مقایسه با فراورده دارویی موجود آویشن برای مصارف بالینی

گیاه آویشن از گیاهان دارویی ایران است که بصورت سنتی برای ناهنجاری های اسپاسمی دستگاه گوارش استفاده می شود ولی اثرات فارماکولوژی آن به صورت مستدل علمی تاکنون گزارش نشده است. در این تحقیقات اثرات ضد اسپاسمی اسانس آویشن بر روی انقباضات ایلئوم مطالعه گردید. برای این منظور رات های ویستار با ضربه سر کشته شدند. سپس قسمتی از ایلئوم جدا شد و در محلول تیرود که با اکسیژن گازدهی می شد قرار گرفت. انقباضات ایزوتونیک توسط اسپاسموژن (kci) در بافت ایجاد گردید و بر روی کاغذ فیزیوگراف ثبت گردید. اثرات غلظت های مختلف اسانس گیاه بر روی انقباضات ناشی از کلرید پتاسیم 80 میلی مولار برای بدست آوردن غلظت های موثر سنجیده شد. اثر هر اسانس با کنترل خودش که معادل حجمی حامل (vehicle) را دریافت کرده بود مقایسه گردید. اسانس برگ آویشن در غلظت های افزایشی، انقباضات ناشی از کلرید پتاسیم را به صورت وابسته به غلظت مهار کرد (p=0.4±0.12: قدرت دارو). اثر دو اسانس مختلف آویشن بر روی انقباضات ناشی از کلرید پتاسیم در ایلئوم رات بیانگر این است که اثر مهاری اسانس برگ بیشتر از اسانس کل اندام هوائی گیاه آویشن است. قطره میکسچر آویشن که برای درمان سندرم روده تحریک پذیر استفاده می شود مخلوطی از آویشن (40%)، نعناع (30%)، زیره (20%) و رازیانه (10%) است. مقایسه اثرات مهاری قطره میکسچر آویشن موجود برای مصارف بالینی با نسبت مشابهی از مخلوط اسانس های آنها در غلظت های معادل اثرات مهاری مشابهی بر روی انقباضات ایلئوم داشتند ولی از نقطه نظر قدرت مهاری (پوتنسی) اثر مهاری کمتر از اسانس گیاه آویشن به تنهایی است. این مطالعه نشان می دهد که اسانس گیاه آویشن یک مهار کننده انقباضات ایلئوم ایزوله شده است. از آنجا که اساس درمان کرامپ های شکمی و اسهال بر مهار انقباضات روده استوار است، نتایج این تحقیق بیانگر مفید بودن اسانس گیاه آویشن برای درمان اختلالات فوق است.